پروپیلن گلیکول یک ترکیب آلی با فرمول شیمیایی C3H8O2 است که به دلیل ویژگی های منحصر به فردش در صنایع مختلف کاربرد دارد. این ماده که با نام های پروپاندیول یا مونوپروپیلن گلیکول نیز شناخته می شود، مایعی شفاف، بی بو و با طعم کمی شیرین است. سازمان های معتبر جهانی مانند FDA آن را برای مصارف غذایی و دارویی تأیید کرده اند.

ویژگی های فیزیکی و شیمیایی پروپیلن گلیکول

این ترکیب شیمیایی دارای وزن مولکولی 76.09 گرم بر مول و چگالی 1.036 گرم بر سانتی متر مکعب است. نقطه جوش آن 188.2 درجه سانتی گراد و نقطه انجماد آن -59 درجه سانتی گراد می باشد. پروپیلن گلیکول به راحتی در آب، اتانول و آستون حل می شود که این ویژگی آن را به حلالی ایده آل تبدیل کرده است.

روش های تولید پروپیلن گلیکول

روش صنعتی (هیدرولیز پروپیلن اکسید)

این روش اصلی‌ ترین و پرکاربرد ترین شیوه تولید MPG در مقیاس صنعتی است. در این فرآیند، پروپیلن اکسید تحت واکنش هیدرولیز قرار می‌گیرد. واکنش می‌تواند هم در حضور و هم در نبود کاتالیزور انجام شود. در حالت بدون کاتالیزور، دمای واکنش به 200-220 درجه سانتی گراد می‌رسد، اما با استفاده از کاتالیزورهای اسیدی مانند اسید سولفوریک، دما به 150-180 درجه سانتی گراد کاهش می‌یابد. محصول نهایی این واکنش مخلوطی است که حدود 20% آن MPG و مابقی دی‌پروپیلن گلیکول و پلی‌پروپیلن گلیکول می‌باشد. این روش سالانه حدود 2.16 میلیون تن MPG تولید می‌کند.

روش آزمایشگاهی (تخمیر میکروبی)

در این روش پیشرفته، از فرآیندهای تخمیری برای تولید MPG استفاده می‌شود. در این مسیر، S-Propanediol از طریق متابولیسم میکروارگانیسم‌ها تولید می‌شود. واسطه‌های کلیدی این واکنش شامل اسید لاکتیک و لاکتالدهید می‌باشند. دی‌هیدروکسی استون فسفات که یکی از محصولات تجزیه فروکتوز 1،6-بیس فسفات است، به عنوان پیش‌ساز برای تولید متیل گلیوکسال عمل می‌کند. این مسیر بیولوژیکی پایه و اساس تولید MPG با روش‌های زیستی را تشکیل می‌دهد. این روش اگرچه در مقیاس کوچک انجام می‌شود، اما از نظر زیست‌محیطی بسیار مطلوب‌تر از روش صنعتی است.

کاربردهای پروپیلن گلیکول

کاربرد در صنایع غذایی

در صنعت غذا، پروپیلن گلیکول به عنوان حامل طعم دهنده، پایدارکننده و مرطوب کننده استفاده می شود. این ماده در تولید بستنی، شیرینیجات، نوشیدنی ها و سس ها کاربرد دارد. خاصیت نگهدارندگی رطوبت آن باعث افزایش ماندگاری محصولات غذایی می شود.

کاربرد دارویی و پزشکی

پروپیلن گلیکول در صنعت داروسازی نقش مهمی ایفا می کند. از آن به عنوان حلال در بسیاری از داروهای تزریقی و خوراکی استفاده می شود. در ساخت کرم ها و پمادهای موضعی، این ماده به عنوان حامل فعال عمل می کند. همچنین در تولید اشک مصنوعی و برخی محلول های ضدعفونی کننده کاربرد دارد.

کاربرد در محصولات آرایشی و بهداشتی

این ترکیب در فرمولاسیون بسیاری از محصولات مراقبت پوست و مو وجود دارد. خاصیت مرطوب کنندگی آن باعث شده در لوسیون ها، کرم ها و شامپوها استفاده شود. پروپیلن گلیکول با حفظ رطوبت پوست، از خشکی و تحریکات پوستی جلوگیری می کند.

کاربرد صنعتی و تخصصی

در صنعت، از پروپیلن گلیکول به عنوان ضد یخ غیرسمی در سیستم های خنک کننده استفاده می شود. این ماده در تولید رزینهای پلیاستر، پلییورتان ها و برخی انواع پلاستیک ها کاربرد دارد. همچنین در جوهرهای چاپ و صنایع رنگسازی به عنوان حلال استفاده می شود.

شرایط نگهداری و حمل و نقل پروپیلن گلیکول

این محصول شیمیایی باید در ظروف دربسته و دور از نور مستقیم خورشید نگهداری شود. دمای مناسب برای نگهداری بین 15 تا 25 درجه سانتیگراد است. در حمل و نقل باید از تماس آن با مواد اکسید کننده قوی جلوگیری شود. ظروف نگهداری باید از جنس پلیاتیلن یا استیل ضد زنگ باشند.

خرید پروپیلن گلیکول از پرشیاکماندار پایتخت

پرشیاکماندار پایتخت به عنوان یکی از معتبرترین تأمین کنندگان مواد شیمیایی در ایران، پروپیلن گلیکول را در گریدهای مختلف صنعتی و خوراکی عرضه می کند. مشتریان می توانند این محصول را در بسته بندی های متنوع از 1 لیتری تا بشکه های صنعتی خریداری نمایند. تضمین کیفیت محصول و قیمت رقابتی از مزایای خرید از این مجموعه است.