ادتا 2 سدیم چیست؟

ادتا 2 سدیم که با نام علمی دی‌سدیم اتیلن دی‌آمین تترا استات شناخته می‌شود، یک ترکیب شیمیایی کیلیت‌کننده است که به عنوان نمک دی‌سدیم اسید اتیلن دی‌آمین تترا استیک عمل می‌کند. این ماده به صورت پودر کریستالی سفید رنگ ظاهر می‌شود و نقش مهمی در باند کردن یون‌های فلزی مانند کلسیم، آهن و منیزیم ایفا می‌کند، که این ویژگی آن را به یک عامل پایدارکننده در محصولات مختلف تبدیل کرده است. ادتا 2 سدیم برای اولین بار در دهه ۱۹۳۰ میلادی توسط شیمی‌دانان آلمانی توسعه یافت و امروزه به طور گسترده در صنایع غذایی، دارویی، آرایشی و صنعتی استفاده می‌شود. فرمول شیمیایی آن C10H14N2Na2O8 است و به عنوان یک کیلیت‌کننده قوی، یون‌های فلزی را در کمپلکس‌های پایدار محبوس می‌کند تا از واکنش‌های ناخواسته جلوگیری کند. این ترکیب در آب حل می‌شود و طعم کمی شور دارد، اما بی‌بو است. ادتا 2 سدیم اغلب با کلسیم دی‌سدیم ادتا اشتباه گرفته می‌شود، اما تفاوت اصلی در ساختار و کاربردهای آن‌هاست؛ دی‌سدیم ادتا بیشتر برای کیلیت یون‌های فلزی در فرمولاسیون‌های خنثی تا اسیدی مناسب است. سازمان غذا و دارو آمریکا (FDA) آن را به عنوان ماده‌ای ایمن برای استفاده در غذا و محصولات مراقبتی طبقه‌بندی کرده، اما مصرف بیش از حد آن ممکن است مشکلات زیست‌محیطی ایجاد کند زیرا به سختی تجزیه می‌شود. این ماده در محصولات روزمره مانند شامپوها، کرم‌ها و مواد غذایی برای حفظ کیفیت و جلوگیری از فساد استفاده می‌شود. ادتا 2 سدیم همچنین در پزشکی برای درمان مسمومیت با فلزات سنگین کاربرد دارد، زیرا می‌تواند یون‌های سمی را از بدن خارج کند. تولید جهانی آن سالانه میلیون‌ها تن است و عمدتاً در کشورهای آسیایی مانند چین انجام می‌گیرد. در کل، ادتا 2 سدیم به عنوان یک ابزار شیمیایی چندمنظوره، بخشی جدایی‌ناپذیر از زندگی مدرن است و بدون آن بسیاری از محصولات صنعتی و مصرفی کیفیت خود را از دست می‌دهند. این ترکیب نه تنها در صنایع سنگین بلکه در مراقبت‌های شخصی نیز نقش کلیدی دارد و به عنوان یک پایدارکننده، طول عمر محصولات را افزایش می‌دهد.

 

مشخصات فیزیکی و شیمیایی ادتا 2 سدیم

ادتا 2 سدیم از نظر فیزیکی به صورت پودر کریستالی سفید یا سفید مایل به خاکستری ظاهر می‌شود که بی‌بو است و طعم کمی شور دارد. این ماده در آب به راحتی حل می‌شود، با حلالیت حدود ۱۰۰ گرم در ۱۰۰ میلی‌لیتر آب در دمای اتاق، اما در حلال‌های آلی مانند الکل نامحلول است. نقطه ذوب آن حدود ۲۴۸ درجه سلسیوس است و در دماهای بالا تجزیه می‌شود، اما در شرایط معمولی پایدار باقی می‌ماند. وزن مولکولی ادتا 2 سدیم حدود ۳۳۶٫۲۱ گرم بر مول است و چگالی آن حدود ۱٫۵ گرم بر سانتی‌متر مکعب می‌باشد. از نظر شیمیایی، این ترکیب یک کیلیت‌کننده شش‌دندانه است که می‌تواند با یون‌های فلزی دوظرفیتی مانند Ca2+ و Fe2+ کمپلکس‌های پایدار تشکیل دهد، که این ویژگی به دلیل وجود چهار گروه کربوکسیل و دو گروه آمین در ساختار آن است. pH محلول ۱ درصدی آن حدود ۴ تا ۶ است، یعنی کمی اسیدی، و این امر آن را برای فرمولاسیون‌های خنثی تا اسیدی مناسب می‌سازد. ادتا 2 سدیم در برابر حرارت مقاوم است و در فرآیندهای صنعتی مانند پاستوریزاسیون تجزیه نمی‌شود. این ماده غیرهیدروسکوپیک نیست و ممکن است رطوبت جذب کند، بنابراین باید در ظروف دربسته نگهداری شود. در واکنش‌های شیمیایی، ادتا 2 سدیم می‌تواند یون‌های فلزی را از محیط حذف کند و از کاتالیز ناخواسته جلوگیری نماید، که این امر در صنایع غذایی و آرایشی حیاتی است. مطالعات نشان می‌دهد که LD50 آن (دوز کشنده برای ۵۰ درصد حیوانات) حدود ۲۰۰۰ میلی‌گرم بر کیلوگرم وزن بدن در موش‌ها است، که نشان‌دهنده سمیت پایین آن است. همچنین، این ترکیب در آب‌های سخت یون‌های کلسیم را کیلیت می‌کند و سختی آب را کاهش می‌دهد. خواص شیمیایی آن اجازه می‌دهد تا در pHهای مختلف عمل کند، اما در محیط‌های قلیایی ممکن است کارایی کمتری داشته باشد. در کل، مشخصات فیزیکی و شیمیایی ادتا 2 سدیم آن را به یک ماده ایده‌آل برای کاربردهای متنوع تبدیل کرده است.

 

کاربردهای ادتا 2 سدیم

ادتا 2 سدیم کاربردهای گسترده‌ای در صنایع مختلف دارد و به عنوان یک کیلیت‌کننده قوی، یون‌های فلزی را باند می‌کند تا از واکنش‌های ناخواسته جلوگیری کند. این ماده در فرمولاسیون محصولات برای افزایش پایداری و کیفیت استفاده می‌شود و نقش کلیدی در حفظ رنگ، طعم و بافت ایفا می‌کند.

 

رفع سختی آب و تصفیه آب

در تصفیه آب، ادتا 2 سدیم برای رفع سختی آب ناشی از یون‌های کلسیم و منیزیم استفاده می‌شود و از تشکیل رسوبات جلوگیری می‌کند. این ترکیب در سیستم‌های صنعتی مانند بویلرها و لوله‌کشی‌ها به کار می‌رود تا کارایی را افزایش دهد و هزینه‌های نگهداری را کاهش دهد. همچنین، در تصفیه فاضلاب برای حذف فلزات سنگین مانند سرب و جیوه مفید است و کیفیت آب را بهبود می‌بخشد. این کاربرد زیست‌محیطی مهمی دارد و در کشورهای صنعتی رواج دارد.

 

صنایع داروسازی

در صنایع داروسازی، ادتا 2 سدیم به عنوان پایدارکننده در داروها و محلول‌های تزریقی استفاده می‌شود و یون‌های فلزی را کیلیت می‌کند تا از تجزیه داروها جلوگیری کند. این ماده در درمان مسمومیت با فلزات سنگین مانند سرب مؤثر است و در برخی داروهای قلب و عروق کاربرد دارد. همچنین، در فرمولاسیون‌های موضعی برای افزایش جذب دارو مفید است.

 

کاربرد ادتا در دندانپزشکی

در دندانپزشکی، ادتا 2 سدیم برای تمیز کردن کانال‌های ریشه دندان استفاده می‌شود و یون‌های کلسیم را از دیواره‌ها حذف می‌کند تا عفونت را کاهش دهد. این ماده در ژل‌ها و محلول‌های دندانپزشکی برای تسهیل فرآیندهای اندودنتیک کاربرد دارد و ایمنی بالایی دارد.

 

محصولات آرایشی و بهداشتی

ادتا 2 سدیم در محصولات آرایشی مانند کرم‌ها، شامپوها و لوسیون‌ها به عنوان پایدارکننده عمل می‌کند و از اکسیداسیون جلوگیری می‌نماید. این ماده بافت محصولات را بهبود می‌بخشد و طول عمر آن‌ها را افزایش می‌دهد.

 

تشکیل کمپلکس فلزی

ادتا 2 سدیم برای تشکیل کمپلکس‌های فلزی پایدار استفاده می‌شود و در فرآیندهای شیمیایی مانند استخراج فلزات مفید است. این ویژگی در تحقیقات علمی و صنایع فلزی کاربرد دارد.

 

صنایع غذایی

در صنایع غذایی، ادتا 2 سدیم به عنوان نگهدارنده برای جلوگیری از تغییر رنگ و طعم استفاده می‌شود و در کنسروها، سس‌ها و نوشیدنی‌ها کاربرد دارد.

 

کشاورزی و باغبانی

در کشاورزی، ادتا 2 سدیم برای کیلیت فلزات در کودها استفاده می‌شود و جذب مواد مغذی توسط گیاهان را بهبود می‌بخشد.

 

نساجی

در نساجی، ادتا 2 سدیم برای جلوگیری از تغییر رنگ پارچه‌ها در فرآیند رنگرزی کاربرد دارد و یون‌های فلزی را حذف می‌کند.

 

سایر کاربردها

سایر کاربردها شامل استفاده در شوینده‌ها برای افزایش کارایی و در صنایع شیمیایی برای سنتز ترکیبات است.

 

روش تهیه ادتا 2 سدیم

روش تهیه ادتا 2 سدیم از طریق واکنش اتیلن دی‌آمین با فرمالدهید و سیانید سدیم در محیط قلیایی انجام می‌شود. ابتدا اتیلن دی‌آمین با فرمالدهید واکنش می‌دهد تا ایمید تشکیل شود، سپس سیانید اضافه می‌گردد تا گروه‌های کربوکسیل ایجاد شوند. در نهایت، با خنثی‌سازی با سدیم هیدروکسید، دی‌سدیم ادتا به دست می‌آید. این فرآیند صنعتی است و نیاز به کنترل دقیق pH و دما دارد. روش‌های مدرن از سیانید کمتر استفاده می‌کنند تا ایمنی افزایش یابد.

 

مزایا و معایب ادتا 2 سدیم

مزایای ادتا 2 سدیم شامل کیلیت قوی، پایداری محصولات و کاهش فساد است که کیفیت را افزایش می‌دهد. این ماده در درمان مسمومیت‌ها مفید است و هزینه پایینی دارد. معایب آن شامل تحریک پوست در دوز بالا، مشکلات زیست‌محیطی به دلیل تجزیه کند و ریسک کاهش کلسیم بدن است. مصرف متعادل آن ضروری است.

 

ادتا ۴ سدیم چیست؟

ادتا ۴ سدیم که با نام علمی تترا‌سدیم اتیلن دی‌آمین تترا استات شناخته می‌شود، یک ترکیب شیمیایی کیلیت‌کننده است که از خنثی‌سازی اسید اتیلن دی‌آمین تترا استیک (EDTA) با چهار معادل سدیم هیدروکسید به دست می‌آید. این ماده به صورت جامد سفید رنگ و بسیار محلول در آب ظاهر می‌شود و به عنوان یک منبع قوی از عامل کیلیت‌کننده EDTA4- عمل می‌کند. ادتا ۴ سدیم برای اولین بار در دهه ۱۹۳۰ میلادی توسعه یافت و امروزه در صنایع آرایشی، غذایی، دارویی، تصفیه آب و صنعتی کاربرد گسترده‌ای دارد. فرمول شیمیایی آن C10H12N2Na4O8 است و با باند کردن یون‌های فلزی مانند کلسیم، منیزیم، آهن و فلزات سنگین، از واکنش‌های ناخواسته جلوگیری می‌کند. این ترکیب در آب بسیار حل می‌شود و pH قلیایی دارد، که آن را برای فرمولاسیون‌های قلیایی مناسب می‌سازد. ادتا ۴ سدیم اغلب با دی‌سدیم ادتا (ادتا ۲ سدیم) مقایسه می‌شود، اما تفاوت اصلی در تعداد یون‌های سدیم، pH بالاتر و کاربرد در محیط‌های قلیایی است. سازمان‌هایی مانند FDA آن را برای استفاده در محصولات غذایی و آرایشی ایمن می‌دانند، اما مصرف بیش از حد ممکن است مسائل زیست‌محیطی ایجاد کند زیرا تجزیه‌پذیری پایینی دارد. این ماده در محصولات روزمره مانند شامپوها، شوینده‌ها، غذاهای بسته‌بندی‌شده و سیستم‌های تصفیه آب استفاده می‌شود. ادتا ۴ سدیم همچنین در پزشکی برای درمان مسمومیت با فلزات سنگین و به عنوان ضد انعقاد خون کاربرد دارد. تولید جهانی آن میلیون‌ها تن در سال است و عمدتاً در کشورهای آسیایی مانند چین انجام می‌گیرد. در کل، ادتا ۴ سدیم به عنوان یک کیلیت‌کننده چندمنظوره، نقش کلیدی در بهبود کیفیت و پایداری محصولات مدرن ایفا می‌کند.

 

مشخصات فیزیکی و شیمیایی ادتا ۴ سدیم

مشخصات فیزیکی و شیمیایی ادتا ۴ سدیم ادتا ۴ سدیم از نظر فیزیکی به صورت پودر یا جامد کریستالی سفید رنگ ظاهر می‌شود که بی‌بو است و در آب بسیار محلول است، با حلالیت بیش از ۱۰۰ گرم در ۱۰۰ میلی‌لیتر آب در دمای اتاق. این ماده در حلال‌های آلی مانند الکل نامحلول است. نقطه ذوب آن مشخص نیست و در دماهای بالا تجزیه می‌شود، اما در شرایط معمولی پایدار است. وزن مولکولی آن حدود ۳۸۰٫۱۷ گرم بر مول است و چگالی آن حدود ۱٫۵ تا ۱٫۷ گرم بر سانتی‌متر مکعب می‌باشد. از نظر شیمیایی، این ترکیب یک کیلیت‌کننده شش‌دندانه است که کمپلکس‌های پایدار با یون‌های فلزی دوظرفیتی و سه‌ظرفیتی مانند Ca2+، Mg2+، Fe3+ و فلزات سنگین تشکیل می‌دهد. pH محلول ۱ درصدی آن حدود ۱۰ تا ۱۱٫۵ است، یعنی قلیایی، که آن را برای فرمولاسیون‌های قلیایی مانند شوینده‌ها مناسب می‌سازد. ادتا ۴ سدیم در برابر حرارت مقاوم است و ممکن است هیدراته باشد مانند (Na4EDTA·4H2O)، اما خواص محلول‌های آن مشابه فرم بی‌آب است. این ماده هیدروسکوپیک است و رطوبت جذب می‌کند، بنابراین باید در ظروف دربسته نگهداری شود. در واکنش‌های شیمیایی، یون‌های فلزی را حذف می‌کند و از کاتالیز ناخواسته جلوگیری می‌نماید. مطالعات نشان می‌دهد که LD50 آن (دوز کشنده برای ۵۰ درصد حیوانات) حدود ۲۰۰۰ تا ۵۰۰۰ میلی‌گرم بر کیلوگرم وزن بدن در موش‌ها است، که سمیت پایینی را نشان می‌دهد. همچنین، در آب‌های سخت یون‌های کلسیم و منیزیم را کیلیت می‌کند و سختی آب را کاهش می‌دهد. خواص شیمیایی آن اجازه عملکرد در pHهای بالا را می‌دهد، اما در محیط‌های اسیدی کارایی کمتری دارد. در کل، مشخصات فیزیکی و شیمیایی ادتا ۴ سدیم آن را برای کاربردهای صنعتی قلیایی ایده‌آل می‌سازد.

 

کاربردهای ادتا ۴ سدیم

کاربردهای ادتا ۴ سدیم ادتا ۴ سدیم کاربردهای گسترده‌ای در صنایع مختلف دارد و به عنوان یک کیلیت‌کننده قوی، یون‌های فلزی را باند می‌کند تا پایداری و کیفیت محصولات را افزایش دهد. این ماده در فرمولاسیون‌ها برای جلوگیری از تغییر رنگ، طعم، بافت و رسوب استفاده می‌شود.

تصفیه آب و فاضلاب در تصفیه آب، ادتا ۴ سدیم برای حذف یون‌های فلزات سنگین مانند سرب، جیوه و کادمیوم از آب و فاضلاب صنعتی استفاده می‌شود و از تشکیل رسوبات در سیستم‌های لوله‌کشی و بویلرها جلوگیری می‌کند. این کاربرد زیست‌محیطی مهمی دارد و کارایی سیستم‌ها را افزایش می‌دهد.

صنایع داروسازی و پزشکی در داروسازی، ادتا ۴ سدیم به عنوان پایدارکننده در داروها، محلول‌های تزریقی و ویتامین‌ها عمل می‌کند و یون‌های فلزی را کیلیت می‌نماید تا از تجزیه جلوگیری کند. در پزشکی، برای درمان مسمومیت با فلزات سنگین، مهار متالوپروتئازها (در غلظت ۱-۱۰ میلی‌مولار) و به عنوان ضد انعقاد خون (در فرم‌های دیگر مانند تری‌پتاسیم) کاربرد دارد.

محصولات آرایشی و بهداشتی ادتا ۴ سدیم در محصولات آرایشی مانند شامپوها، کرم‌ها، لوسیون‌ها، صابون‌ها و رنگ موها به عنوان پایدارکننده استفاده می‌شود و از اکسیداسیون، تغییر رنگ و رسوب یون‌های فلزی جلوگیری می‌کند. همچنین، کف و عملکرد تمیزکنندگی را در آب سخت بهبود می‌بخشد.

صنایع غذایی در صنایع غذایی، ادتا ۴ سدیم به عنوان نگهدارنده در غذاهای بسته‌بندی‌شده، نوشیدنی‌ها، ویتامین‌ها و غذای کودک کاربرد دارد و رنگ، طعم و کیفیت را حفظ می‌کند.

شوینده‌ها در شوینده‌های خانگی و صنعتی، ادتا ۴ سدیم یون‌های فلزی را کیلیت می‌کند تا کارایی را افزایش دهد، کف بیشتری تولید کند و از رسوب جلوگیری نماید. این کاربرد در صابون‌های دست‌ساز و پاک‌کننده‌های قلیایی رایج است.

نساجی و چرم در نساجی، برای جلوگیری از تغییر رنگ در فرآیند رنگرزی و حذف یون‌های فلزی استفاده می‌شود. در صنعت چرم، در فرآیند دباغی برای کنترل یون‌های فلزی مفید است.

سایر کاربردها سایر کاربردها شامل استفاده در صنایع کاغذ، استخراج فلزات، فلاش سیستم خنک‌کننده موتور (برای حذف زنگ و خوردگی)، و محصولات مراقبت شخصی مانند سفیدکننده‌های مو می‌شود. همچنین، در تحقیقات آزمایشگاهی برای تشکیل کمپلکس‌های فلزی کاربرد دارد.

 

 

تفاوت بین ادتا 2 سدیم و ادتا 4 سدیم چیست؟

تفاوت اصلی بین ادتا 2 سدیم و ادتا 4 سدیم در تعداد یون‌های سدیم و pH است؛ ادتا 2 سدیم pH پایین‌تری (۴-۶) دارد و برای محصولات اسیدی مناسب است، در حالی که ادتا 4 سدیم pH بالاتر (بیش از ۷) دارد و در محیط‌های قلیایی بهتر عمل می‌کند. ادتا 4 سدیم اغلب در شوینده‌ها استفاده می‌شود، اما ادتا 2 سدیم در آرایشی و غذایی رایج‌تر است.

 

ایمنی و خطرات ادتا 2 سدیم

ادتا 2 سدیم عموماً ایمن است، اما در دوز بالا ممکن است باعث تحریک چشم، پوست و دستگاه تنفسی شود. ریسک‌های آن شامل کاهش کلسیم خون و مشکلات کلیوی است. سازمان‌های بهداشتی مانند EWG آن را با ریسک پایین طبقه‌بندی کرده‌اند، اما باید از مصرف بیش از حد اجتناب شود.

 

قیمت ادتا 2 سدیم

قیمت ادتا 2 سدیم در سال ۲۰۲۵ حدود ۱٫۵ تا ۲ دلار به ازای هر کیلوگرم در بازار عمده است، بسته به حجم و کیفیت. برای خرید خرده، مانند بسته‌های ۵۰۰ گرمی، حدود ۱۰ تا ۲۰ دلار است. نوسانات ارزی و عرضه آسیایی تأثیرگذار است.

 

خرید ادتا 2 سدیم

خرید ادتا 2 سدیم از شرکت بازرگانی پرشیا کماندارپایتخت (تامین کننده مواد اولیه شیمیایی و مواد اولیه صنعتی) گزینه‌ای مطمئن با گریدهای مناسب، مدارک فنی مانند CoA و MSDS، و شرایط تحویل منعطف است. با توجه به نیاز واحد شما، RFQ دقیق تهیه کنید تا قیمت، MOQ و زمان تحویل به‌طور شفاف مشخص شود.

 

سوالات متداول

سوالات متداول درباره ادتا 2 سدیم شامل تأثیر بر بدن، کاربرد در آرایشی و شوینده‌هاست. پاسخ‌ها بر اساس مطالعات علمی است.

آیا ادتا 2 سدیم بر بدن تاثیر دارد؟

ادتا 2 سدیم در دوزهای کم ایمن است، اما ممکن است باعث کاهش کلسیم یا تحریک گوارشی شود. در درمان پزشکی برای خارج کردن فلزات سنگین مفید است، اما مصرف بیش از حد ریسک کلیوی دارد.

 

کاربرد ادتا 2 سدیم در محصولات آرایشی و بهداشتی چیست؟

در محصولات آرایشی، ادتا 2 سدیم پایدارکننده است و از اکسیداسیون جلوگیری می‌کند، بافت را بهبود می‌بخشد و طول عمر را افزایش می‌دهد.

 

کاربرد ادتا 2 سدیم در شوینده ها چیست؟

در شوینده‌ها، ادتا 2 سدیم یون‌های فلزی را کیلیت می‌کند تا کارایی را افزایش دهد و از رسوب جلوگیری کند، که این امر کف بیشتر و تمیزکنندگی بهتر ایجاد می‌نماید.